Origineel zou 'Game Boy Advance Wars' simpelweg een opvolger van Famicom Wars worden, maar een overladen planning zorgde voor een fantastisch resultaat. Uitgever Nintendo vroeg Fire Emblem ontwikkelaar Intelligent Systems om hulp, en 'Game Boy Advance Wars' werd de hit 'Advance Wars'.

Nintendo wilde een eenvoudige strategiegame die geschikt was voor jonge kinderen, het doelpubliek van de Game Boy Advance, en die gebaseerd was op de oudere Famicom Wars games, spellen die nooit in het Westen zijn verschenen. Ontwikkelaar Intelligent Systems onder leiding van Makoto Shimojo gehoorzaamde, maar wilde hun eigen accenten leggen. De studio had vele ideeën die geboren werden door verschillende genres te combineren. Men voegde bijvoorbeeld een zeer precieze besturing toe als reactie op het First Person Shooter genre en men koos voor een ritmische cadans in de beweging om ritmegames na te bootsen. Nintendo of Japan stond weigerachtig tegenover de verschillende ideeën omdat ze vreesden dat de game te ingewikkeld of te weinig gebalanceerd zou worden voor het jonge doelpubliek, maar Intelligent Systems deed aanpassingen op basis van hun commentaar om de game toegankelijker te maken zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van hun ideeën. Ze zorgden ook voor een uitgebreide tutorial zodat men de game zelfs kon spelen zonder de handleiding te lezen.

Het spel zou oorspronkelijk exclusief in Japan verschijnen omdat Nintendo of Japan vreesde dat Westerse consumenten niet geďnteresseerd waren in diepgaande, complexe turnbased games. Een Westerse uitgave zou simpelweg geldverspilling zijn want niemand zou de game kopen. Ontwikkelaar Intelligent Systems protesteerde echter, waarbij men onder andere de marketingdivisie van Nintendo of America om hulp vroeg. Die marketingdienst geloofde in het potentieel van Advance Wars, zodat zij hun moederkantoor overtuigden. Het bleek een intelligente beslissing want Advance Wars werd een gigantisch kritisch en commercieel succes in Amerika en Europa. Zelfs terroristische aanslagen – de Amerikaanse releasedatum was 10 september 2001 – waren geen belemmering voor het Westerse succes. De aanslagen zorgden wel voor enige bittere ironie; de game verscheen daardoor namelijk nooit alleenstaand in Japan... Intelligent Systems Designer Kentaro Nishimura zag ook een positief effect door het succes van Advance Wars. Nintendo's houding ten opzichte van Westerse gamers verschoof waardoor Fire Emblem, hun langlopende serie, een Westerse release kreeg, wat eveneens een succes werd.


Advance Wars onderstreept een grootschalige oorlog waarin de natie Orange Star onverwacht wordt aangevallen door de naburige naties Blue Moon, Green Earth en Yellow Comet. Orange Star Commanding Officer Andy krijgt de zware taak om de invasie terug te slaan, een taak die wordt bemoeilijkt door de bewering dat Andy de oorlog zelf heeft opgestart. Het zorgt voor de nodige verwarring bij Orange Star dat de invasies moet afstoppen en tegelijkertijd de waarheid achter de bewering van hun buren moet zoeken. Het is de opzet voor een interessant plot dat een zwaar verhaal behandelt met de nodige humor en kleurrijke karakters waardoor het spel toegankelijk was voor een gevarieerd publiek. Het spel verlegde het zwaartepunt van de gruwel van de oorlog naar de geinige Commanding Officers die de troepen van de verschillende legers leiden, wat een goed idee was. Het voelt aan als een oorlog die je uitvecht met je legermannetjes, wat meteen nostalgie oproept naar die kindertijd, maar tegelijkertijd een gesofisticeerde ervaring biedt.

Die succesvolle combinatie speelde eveneens een rol binnen de gameplay. De kleurrijke ervaring met de schattige tankjes en andere eenheden was een complexe, diepgaande game die gebouwd was rond golven van opwinding. Hectische, opwindende periodes worden afgewisseld met kalme periodes die de hectische stukken verder benadrukken. De game met een sterke AI, meer dan 150 maps, een multiplayer voor vier personen en een hoog aantal gevarieerde gameplaymodes wordt dan ook vooral gekenmerkt door de flow van de gevechten. Twee tot vier legers worden geplaatst op een map, waarin je steden moet veroveren en vijandelijke troepen moet uitschakelen door je eigen troepen te bouwen en te bewegen. Je moet hiervoor rekening houden met verschillende factoren, zoals de veertien verschillende terreintypes die een invloed hebben op jouw eenheden; met de weercondities, zoals de mist of de sneeuw die je zicht en bewegingssnelheid beperken en met het moreel van de troepen die een effect heeft op de aanvalskracht welke allen een grote rol spelen.


De belangrijkste factor is het diepgaande gevechtssysteem dat zeer gemakkelijk te begrijpen is. Elk van de achttien eenheden heeft voor- en nadelen, met zijn eigen aanvalskracht, bewegingssnelheid, brandstofvoorraad en wapens. Die wapens hebben eveneens hun eigen krachten. Je kunt bijvoorbeeld een bazooka hebben die zeer krachtig is, maar die alleen geschikt is tegen landvoertuigen; of een machinegeweer dat alle types vijanden kan raken voor minder schade. Een aanval verbruikt ook munitie die niet eindeloos beschikbaar is, zodat je ook hiermee rekening moet houden in de plaatsing van je troepen. Een andere grote factor is de keuze van de Commanding Officer. Elke CO heeft een speciale aanval die je kunt activeren door een speciaal metertje te activeren. Andy kan bijvoorbeeld elke Orange Star eenheid tegelijkertijd 2 HP genezen, terwijl Eagle je tweemaal laat aanvallen op dezelfde beurt, een eigenschap die zeer populair is bij de trouwe fans. Het opladen van de speciale meter is gebaseerd op een aantal steden dat je controleert en hoeveel vijandelijke eenheden je vernietigt, zodat je de speciale meter enkele keren per gevecht kunt opladen.

Het meester worden van deze vele factoren is belangrijk om missies zo snel mogelijk af te werken met de ontwikkeling van zoveel mogelijk eenheden, en zo min mogelijk eenheden te verliezen; drie punten waarop je beoordeeld wordt aan het einde van de missie. Als je goed scoort op elk punt, dan krijg je een S rang waarmee je toont dat je een missie perfect hebt afgewerkt. Het is nodig voor het verder vrijspelen van maps; zodat je steeds blijft terugkeren naar oudere missies om je prestaties te perfectioneren en die gegeerde S rank te behalen, iets wat mede mogelijk wordt gemaakt door de verslavende gameplay. Advance Wars is een fantastische ervaring die ondertussen dertien jaar oud is, maar nog steeds de moeite is dankzij toegankelijke, diepgaande gameplay; een leuk verhaal en een uitstekende balans zodat elk gevecht spannend blijft. Dankzij de Virtual Console voor de Nintendo Wii U kunnen we de game nu ook gemakkelijk opnieuw beleven, waarbij er geen enkele reden is om de kleurrijke strategiegame niet te kopen.